გარდაუვალი დათბობის ზარივით გაიჟღერა ალექსანდრე ბასილაიას მელოდიებმა, გასული კვირის ბოლოს მოსკოვის, მუსიკის საერთაშორისო სახლში. შეგახსენებთ, რომ ანსამბლი „ივერია" რომლის ფუძემდებელიც იყო ალექსანდრე ბასილაია, გასული საუკუნის სამოცდაათიან წლებში, საქართველოს სავიზიტო ბარათი გახლდათ. ეს მაშინ როდესაც ხმელეთის ერთმეექვსედზე მცხოვრები თანამოქალაქეების გულებში: მშვიდობა, მეგობრობა და სიყვარული სუფევდა.

ქართული ჯაზის მეტრის მოსაგონებლად, თბილისიდან მოსკოვში ცნობილი „ივერიელები" ჩამოვიდნენ. მრავალი მათგანი რუსეთში ცხოვრობს და მუშაობს - მანანა თოდაძე, თემურ თათარაშვილი, სოსო პავლიაშვილი. ალექსანდრე ბასილაიას ხსოვნის საღამოზე მისი სიმღერები შეასრულეს დიანა ღურწკაიმა, ნუცა შანშიაშვილმა, შორენა ყარყარაშვილმა, გიორგი მელიქიშვილმა, ლეილა თოდაძემ და ჯგუფმა „შტარ".

მუსიკის სახლის დარბაზი გადაჭედილი იყო. ამ საღამოს მხოლოდ ქართული დიასპორის წარმომადგენლები არ მოსულან, საყვარელი სიმღერების მოსასმენად. რუსული ინტელიგენცია, რომელიც დიდი ხანია გადაიღალა საქართველო-რუსეთის ურთიერთობებში არსებული პოლიტიკით და მოენატრათ ყველაფერი ქართული - სიმღერები, ცეკვა და სმენისათვის ასე სასიამოვნო აქცენტი, კონცერტზე მიიჩქაროდა.

საღამოს ორგანიზატორ - რუსეთში ქართველთა კავშირს - მისასალმებელი წერილები გამოუგზავნეს: მოსკოვის მერმა იური ლუჟკოვმა, რუსეთის ფედერაციის პრეზიდენტის თანაშემწემ ს. პრიხოდკომ, რუსეთის კულტურის მინისტრმა ალექსანდრე ავდეევმა. ვლადიმერ სპივაკოვი - რუსეთის მთავარი ფილარმონიული ორკესტრის დირჟორი, რომელიც ყოველთვის დიდი სიყვარულით იყო განწყობილი საქართველოსა და მისი კულტურის მიმართ, შეკრებილ საზოგადოებას ქართულად მიესალმა. რუსეთში ქართველთა კავშირის პრეზიდენტმა მიხეილ ხუბუტიამ პირობა დადო, რომ მომავალშიც ყველა ღონეს იხმარს საქართველოსა და რუსეთს შორის ჰუმანიტარული კავშირების გასამყარებლად. მან თავის მისასალმებელ სიტვაში აღნიშნა:"ალექსანდრე ჩემი მეგობარი იყო და არა მარტო ჩემი... მისი მელოდიები უკვდავია. ამ დარბაზში სხვადსახვა ნაციონალობის ადამიანები იმყოფებიან: ქართველები, აფხაზები, ოსები, რუსები... ამერიკის საელჩოს წარმომადგენლებიც კი მოვიდნენ. ბასილაიას შემოქმედება ხომ - პოლიტიკისგან განყენებულად დგას. ამგვარი ღონისძიებები, ტრადიციად უნდა იქცეს".

რუსეთის ქართველთა კავშირის წარმომადგენელმა არნო ხიდიბეგაშვილმა სცენიდან განაცხადა:" მე თბილისიდან მოსკოვში ჩამოვიტანე სითბო და სიყვარული. მე ბედნიერი ვარ, რომ ამ სცენაზე ვარ და მართლაც მეცოდება ის ადამიანები, ვისაც ამ საღამოს მოწყობაში ანტიქართული და პოლიტიკური ნოტები მოეჩვენა. დარწმუნებული ვარ, ისინი ჩვენთან რომ ყოფილიყვნენ ამ საღამოს, აუცილებლად შეიცვლიდნენ საკუთარ აზრს". საღამომ ჰარმონიისა და სიყვარულის ატმოსფეროში ჩაიარა. წამყვანები მანანა თოდაძე და ნუგზარ კვაშალი (ბასილაიას პირველი მიუზიკლის „ჩხიკვთა ქორწილის" მთავარი როლების შემსრულებლები) - კომპოზიტორის ცხოვრებასა და შემოქმედებაზე საუბრობდნენ. ტრადიციისამებრ, როგორც საუკეთესო წლებში მეტრს - ბუთხუზის უწოდებდნენ ( ასე უწოდებდნენ ბასიალიას ბავშვობაში ფერ-ხორცის გამო). გაჟღერდა მელოდიები უკვდავი მიუზიკლებიდან „ჩხიკვთა ქორწილი", „ფიროსმანი", „არგონავტები". ოფიციალურ თბილისს აღარანაირი საფუძველი არ დარჩა იმის განსაცხადებლად, რომ ცნობილი კომპოზიტორის ხსოვნის საღამოს, რაიმე პოლიტიკური ელფერი დაჰკრავდა.

მაგრამ, სამწუხაროდ ცნობილი თანამემამულის მოსაგონარმა გულისამაჩუყებელმა საღამომაც კი, ემოციათა ქარიშხალი გამოიწვია კომპოზიტორის სამშობლოში. ზოგიერთი შემსრულებელი, საკუთარი მასაწავლებლის ხსობნის საღამოზე, საქართველოდან მოსკოვში სამწუხაროდ არ ჩამოვიდა, ალბათ ამ თემის პოლიტოიზაციის შეეშინდათ. საქართველოს ტელეარხებზე გადიოდა რეპორტაჟები, სადაც პრაქტიკულად საქართველოს ინტერესების ღალატში ადანაშაულებდნენ საღამოს ორგანიზატორებსაც და ქართველ შემსრულებლესაც. მტკივნეულია, საწყენია და ქრიტიანული თვალსაზრისით ბოლოს და ბოლოს ცოდვაა ამგვარი ბრალდება.

თუმცა კი, ვინც ამ ხსოვნის საღამოს სოსო პავლიაშვილთან ერთად მღეროდა „არგოს" და ვინც თბილისში იწერდა საკუთარი თანამემამულეების მოსკოვში გამოსვლას, საეჭვოა რომ თბილისის კრიტიკა მოესმოინათ. ნებისმიერ შემთხვევაში არაკეთილგანწყობა და კრიტიკა, აპლოდისმენტებმა და მადლიერებამ ჩაახშო. უკვე მოსაგონარ სუფრაზე ჩვენმა კორესპონდენტმა კომენტარი სთხოვა, ალექსანდრე ბასილაიას საღამოს მთავარ გმირებს.

სოსო პავლიაშვილი: სადაც არ უნდა ჩატარებულიყო ეს კონცერტი, პლანეტის ნებისმიერ წერტილში, ის ჩვენს მასწავლებელს ალექსანდრე ბასილაიას ეკუთვნის. მან ჩვენ ისეთი მუსიკა დაგვიტოვა, რომლსაც ვერც დრო, ვერც საზღვრები და ვერც პოლიტიკა ვერაფერს დააკლებს. მე ყოველთვის როცა ვასრულება სიმღერას „არგო", დარბაზში არ ცხრება აპლოდისმენტები. მე ასეთივე კონცერტზე, თბილისშიც წავიდოდი.

ნუგზარ კვაშალი, საქართველოს დამსახურებული არტისტი: მე არ შემეძლო არ ჩამოვსულიყავი. ალექსანდრე ბასილაია ჩემთვის მხოლოდ მასწავლებელი არ იყო. ის ჩემი მეგობარი და ნათლიაა. ეს ჩემი პირველი გამოსვლაა მის საპატივცემულოდ, სადაც მისი პორტრეტი კიდია, ხოლო ის უკვე აღარ არის ჩვენს გვერდით. მაგრამ ჩვენთანაა მისი მუსიკა. დიდ მადლიერებას ვუცხადებ ამ საღამოს ორგანიზატორებს, იმისათვის რომ არსებობს საშუალება პატივი მივაგოთ ჩვენს ბუმბერაზ თანამემამულეს.

იური რიაშენცევი (პოეტი, რომლის კალამსაც ეკუთვნის მიუზიკლ „არგონავტების" ტექსტი): დღეს, ყოველ ჩვენგანს სვდიანი სიხარული დაგვეუფლა. მე ვიგრძენი, რომ ალექსანდრე ბასილაია დღეს ჩვენს გვერდით იყო. ბუთხუზი, როგორც სხვა დანარჩენი მეგობრები, სწორედ ასე ვუწოდებდი მეც ბასილაიას, მისი ხელგაშლილობით, ტალანტით, წრფელი გულით - ჩემთვის, საქართველოს განსახიერებაა. და როგორც მე და ბუთხუზის იყო შეუძლებელი შუღლის ჩამოგდება, ასევე შეუძლებელია რუსებისა და ქართველების გადამტერება, ვინც და როგორც არ უნდა ეცადნონ ამას.

წინ »

კოდი დღიური